Skip to content

Songs of Nanak

Translated by Sarabjeet Garcha

1.

The Guru Granth Sahib, p. 155

 

ਅਵਰਿ ਪੰਚ ਹਮ ਏਕ ਜਨਾ ਕਿਉ ਰਾਖਉ ਘਰ ਬਾਰੁ ਮਨਾ ॥

अवरि पंच हम एक जना किउ राखउ घर बारु मना ॥

 

ਮਾਰਹਿ ਲੂਟਹਿ ਨੀਤ ਨੀਤ ਕਿਸੁ ਆਗੈ ਕਰੀ ਪੁਕਾਰ ਜਨਾ ॥੧॥

मारहि लूटहि नीत नीत किसु आगै करी पुकार जना ॥१॥

 

ਸ੍ਰੀ ਰਾਮ ਨਾਮਾ ਉਚਰੁ ਮਨਾ ॥

स्री राम नामा उचरु मना ॥

 

ਆਗੈ ਜਮ ਦਲੁ ਬਿਖਮੁ ਘਨਾ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥

आगै जम दलु बिखमु घना ॥१॥ रहाउ ॥

 

ਉਸਾਰਿ ਮੜੋਲੀ ਰਾਖੈ ਦੁਆਰਾ ਭੀਤਰਿ ਬੈਠੀ ਸਾ ਧਨਾ ॥

उसारि मड़ोली राखै दुआरा भीतरि बैठी सा धना ॥

 

ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਕੇਲ ਕਰੇ ਨਿਤ ਕਾਮਣਿ ਅਵਰਿ ਲੁਟੇਨਿ ਸੁ ਪੰਚ ਜਨਾ ॥੨॥

अम्रित केल करे नित कामणि अवरि लुटेनि सु पंच जना ॥२॥

 

ਢਾਹਿ ਮੜੋਲੀ ਲੂਟਿਆ ਦੇਹੁਰਾ ਸਾ ਧਨ ਪਕੜੀ ਏਕ ਜਨਾ ॥

ढाहि मड़ोली लूटिआ देहुरा सा धन पकड़ी एक जना ॥

 

ਜਮ ਡੰਡਾ ਗਲਿ ਸੰਗਲੁ ਪੜਿਆ ਭਾਗਿ ਗਏ ਸੇ ਪੰਚ ਜਨਾ ॥੩॥

जम डंडा गलि संगलु पड़िआ भागि गए से पंच जना ॥३॥

 

ਕਾਮਣਿ ਲੋੜੈ ਸੁਇਨਾ ਰੁਪਾ ਮਿਤ੍ਰ ਲੁੜੇਨਿ ਸੁ ਖਾਧਾਤਾ ॥

कामणि लोड़ै सुइना रुपा मित्र लुड़ेनि सु खाधाता ॥

 

ਨਾਨਕ ਪਾਪ ਕਰੇ ਤਿਨ ਕਾਰਣਿ ਜਾਸੀ ਜਮਪੁਰਿ ਬਾਧਾਤਾ ॥੪॥੨॥੧੪॥

नानक पाप करे तिन कारणि जासी जमपुरि बाधाता ॥४॥२॥१४॥

 

They are five.

I am one.

How do I save my house,

O my mind?

They beat and plunder

over and over.

Who should I look to

for rescue?

 

Be mindful

of the One,

O my mind.

Yama’s alarming army,

dense and mighty,

is coming for you.

 

As the edifice rose,

so did its doors.

Inside sits

a seductress.

 

Thinking herself immortal,

she keeps cavorting

while the five go about

their business of looting.

 

At last, razing the edifice,

they sack the shrine

and seize the bride.

 

But as soon as Yama’s rod

clubs the head

and the noose

tightens around the throat,

the five vamoose.

 

The bride yearns

for gold and silver,

and friends

for things to consume.

 

Nanak says, it’s for them

that one lapses,

unmindful of being dragged

straight to the city of death.

 

 

2.

The Guru Granth Sahib, pp. 142-43

 

ਵੇਖੁ ਜਿ ਮਿਠਾ ਕਟਿਆ ਕਟਿ ਕੁਟਿ ਬਧਾ ਪਾਇ

वेखु जि मिठा कटिआ कटि कुटि बधा पाइ॥

 

ਖੁੰਢਾ ਅੰਦਰਿ ਰਖਿ ਕੈ ਦੇਨਿ ਸੁ ਮਲ ਸਜਾਇ

खुंढा अंदरि रखि कै देनि सु मल सजाइ॥

 

ਰਸੁ ਕਸੁ ਟਟਰਿ ਪਾਈਐ ਤਪੈ ਤੈ ਵਿਲਲਾਇ

रसु कसु टटरि पाईऐ तपै तै विललाइ॥

 

ਭੀ ਸੋ ਫੋਗੁ ਸਮਾਲੀਐ ਦਿਚੈ ਅਗਿ ਜਾਲਾਇ

भी सो फोगु समालीऐ दिचै अगि जालाइ॥

 

ਨਾਨਕ ਮਿਠੈ ਪਤਰੀਐ ਵੇਖਹੁ ਲੋਕਾ ਆਇ॥੨॥

नानक मिठै पतरीऐ वेखहु लोका आइ॥२॥

 

Look how sugarcane is cut.

Look how, stripped

of leaves, it is bundled.

 

Thrusting it between

cylinders, the landowner

punishes it. Poured in

 

a cauldron and brought to

a boil, the juice

screams in anguish.

 

Even the pulp is saved

to intensify the fire

under the same cauldron.

 

Nanak says,

Folks, come and see

how sugarcane is deceived.

 

 

3.

The Guru Granth Sahib, p. 143

 

ਮਛੀ ਤਾਰੂ ਕਿਆ ਕਰੇ ਪੰਖੀ ਕਿਆ ਆਕਾਸੁ

मछी तारू किआ करे पंखी किआ आकासु ॥

 

ਪਥਰ ਪਾਲਾ ਕਿਆ ਕਰੇ ਖੁਸਰੇ ਕਿਆ ਘਰ ਵਾਸੁ

पथर पाला किआ करे खुसरे किआ घर वासु ॥

 

ਕੁਤੇ ਚੰਦਨੁ ਲਾਈਐ ਭੀ ਸੋ ਕੁਤੀ ਧਾਤੁ

कुते चंदनु लाईऐ भी सो कुती धातु ॥

 

ਬੋਲਾ ਜੇ ਸਮਝਾਈਐ ਪੜੀਅਹਿ ਸਿੰਮ੍ਰਿਤਿ ਪਾਠ

बोला जे समझाईऐ पड़ीअहि सिम्रिति पाठ ॥

 

ਅੰਧਾ ਚਾਨਣਿ ਰਖੀਐ ਦੀਵੇ ਬਲਹਿ ਪਚਾਸ

अंधा चानणि रखीऐ दीवे बलहि पचास ॥

 

ਚਉਣੇ ਸੁਇਨਾ ਪਾਈਐ ਚੁਣਿ ਚੁਣਿ ਖਾਵੈ ਘਾਸੁ

चउणे सुइना पाईऐ चुणि चुणि खावै घासु ॥

 

ਲੋਹਾ ਮਾਰਣਿ ਪਾਈਐ ਢਹੈ ਹੋਇ ਕਪਾਸ

लोहा मारणि पाईऐ ढहै न होइ कपास ॥

 

ਨਾਨਕ ਮੂਰਖ ਏਹਿ ਗੁਣ ਬੋਲੇ ਸਦਾ ਵਿਣਾਸੁ ॥੧॥

नानक मूरख एहि गुण बोले सदा विणासु ॥१॥

 

How can deep waters

bother a fish?

How can the vast sky

pester a bird?

 

What can dew

do to a rock?

What’s marital bliss

to a eunuch?

 

No matter how much

a dog is rubbed

with sandalwood,

it can’t give up

its doghood.

 

Try reading out

scriptures to one

who is deaf.

Try bringing one

who is blind

into the light

of fifty lamps.

 

Scatter gold in front of

a grazing animal.

It still chooses

and eats grass.

 

Even when pulverized

to the finest powder,

iron doesn’t

become cotton.

 

Nanak says, these are

qualities of the fool,

who brings only ruin

the moment he opens

his mouth.

 

 

4.

The Guru Granth Sahib, p. 1286

 

ਕੁਲਹਾਂ ਦੇਂਦੇ ਬਾਵਲੇ ਲੈਂਦੇ ਵਡੇ ਨਿਲਜ ॥

कुलहां देंदे बावले लैंदे वडे निलज ॥

 

ਚੂਹਾ ਖਡ ਨ ਮਾਵਈ ਤਿਕਲਿ ਬੰਨ੍ਹ੍ਹੈ ਛਜ ॥

चूहा खड न मावई तिकलि बंन्है छज ॥

 

ਦੇਨ੍ਹ੍ਹਿ ਦੁਆਈ ਸੇ ਮਰਹਿ ਜਿਨ ਕਉ ਦੇਨਿ ਸਿ ਜਾਹਿ ॥

देन्हि दुआई से मरहि जिन कउ देनि सि जाहि ॥

 

ਨਾਨਕ ਹੁਕਮੁ ਨ ਜਾਪਈ ਕਿਥੈ ਜਾਇ ਸਮਾਹਿ ॥

नानक हुकमु न जापई किथै जाइ समाहि ॥

 

ਫਸਲਿ ਅਹਾੜੀ ਏਕੁ ਨਾਮੁ ਸਾਵਣੀ ਸਚੁ ਨਾਉ ॥

फसलि अहाड़ी एकु नामु सावणी सचु नाउ ॥

 

ਮੈ ਮਹਦੂਦੁ ਲਿਖਾਇਆ ਖਸਮੈ ਕੈ ਦਰਿ ਜਾਇ ॥

मै महदूदु लिखाइआ खसमै कै दरि जाइ ॥

 

ਦੁਨੀਆ ਕੇ ਦਰ ਕੇਤੜੇ ਕੇਤੇ ਆਵਹਿ ਜਾਂਹਿ ॥

दुनीआ के दर केतड़े केते आवहि जांहि ॥

 

ਕੇਤੇ ਮੰਗਹਿ ਮੰਗਤੇ ਕੇਤੇ ਮੰਗਿ ਮੰਗਿ ਜਾਹਿ ॥੧॥

केते मंगहि मंगते केते मंगि मंगि जाहि ॥१॥

 

The brainless

confer titles.

The shameless

accept them.

 

A basket tied

to the waist,

a rat cannot

squeeze into

the burrow.

 

Blessers die.

The blessed, too.

His command’s abstruse,

says Nanak.

Who knows

where the dead land up?

 

The spring crop for me

is One Name only.

So too what comes

to me in autumn.

 

Ending up at his door,

I made the lord

write a decree

absolving me.

 

The world’s a carnival

of doorways.

Countless sway

into and out of it.

Countless keep begging

till they go extinct.

 

 

5.

The Guru Granth Sahib, p. 468

 

ਕੂੜੁ ਰਾਜਾ ਕੂੜੁ ਪਰਜਾ ਕੂੜੁ ਸਭੁ ਸੰਸਾਰੁ

कूड़ु राजा कूड़ु परजा कूड़ु सभु संसारु ॥

 

ਕੂੜੁ ਮੰਡਪ ਕੂੜੁ ਮਾੜੀ ਕੂੜੁ ਬੈਸਣਹਾਰੁ

कूड़ु मंडप कूड़ु माड़ी कूड़ु बैसणहारु ॥

 

ਕੂੜੁ ਸੁਇਨਾ ਕੂੜੁ ਰੁਪਾ ਕੂੜੁ ਪੈਨ੍ਹ੍ਹਣਹਾਰੁ

कूड़ु सुइना कूड़ु रुपा कूड़ु पैन्हणहारु ॥

 

ਕੂੜੁ ਕਾਇਆ ਕੂੜੁ ਕਪੜੁ ਕੂੜੁ ਰੂਪੁ ਅਪਾਰੁ

कूड़ु काइआ कूड़ु कपड़ु कूड़ु रूपु अपारु ॥

 

ਕੂੜੁ ਮੀਆ ਕੂੜੁ ਬੀਬੀ ਖਪਿ ਹੋਏ ਖਾਰੁ

कूड़ु मीआ कूड़ु बीबी खपि होए खारु ॥

 

ਕੂੜਿ ਕੂੜੈ ਨੇਹੁ ਲਗਾ ਵਿਸਰਿਆ ਕਰਤਾਰੁ

कूड़ि कूड़ै नेहु लगा विसरिआ करतारु ॥

 

ਕਿਸੁ ਨਾਲਿ ਕੀਚੈ ਦੋਸਤੀ ਸਭੁ ਜਗੁ ਚਲਣਹਾਰੁ

किसु नालि कीचै दोसती सभु जगु चलणहारु ॥

 

ਕੂੜੁ ਮਿਠਾ ਕੂੜੁ ਮਾਖਿਉ ਕੂੜੁ ਡੋਬੇ ਪੂਰੁ

कूड़ु मिठा कूड़ु माखिउ कूड़ु डोबे पूरु ॥

 

ਨਾਨਕੁ ਵਖਾਣੈ ਬੇਨਤੀ ਤੁਧੁ ਬਾਝੁ ਕੂੜੋ ਕੂੜੁ ॥੧॥

नानकु वखाणै बेनती तुधु बाझु कूड़ो कूड़ु ॥१॥

 

The king is an illusion.

So too the subjects.

And the whole world?

An illusion, yes.

 

So too tents

and mansions

as well as those

who live in them.

 

So too gold and silver

and those wearing either.

So too the body and clothes,

and looks thought limitless.

 

Wife or husband, each is a figment.

Used up, both feel slighted.

The duped, in love with what isn’t,

have forgotten the creator.

 

Who should you befriend

in a world that’s evanescent?

The sugary illusion

drowns everyone.

 

Nanak has this much

to say humbly:

Without you, all there is

is mere trickery.

 

 

6.

The Guru Granth Sahib, p. 141

 

ਹਕੁ ਪਰਾਇਆ ਨਾਨਕਾ ਉਸੁ ਸੂਅਰ ਉਸੁ ਗਾਇ ॥

हकु पराइआ नानका उसु सूअर उसु गाइ ॥

 

ਗੁਰੁ ਪੀਰੁ ਹਾਮਾ ਤਾ ਭਰੇ ਜਾ ਮੁਰਦਾਰੁ ਨ ਖਾਇ ॥

गुरु पीरु हामा ता भरे जा मुरदारु न खाइ ॥

 

ਗਲੀ ਭਿਸਤਿ ਨ ਜਾਈਐ ਛੁਟੈ ਸਚੁ ਕਮਾਇ ॥

गली भिसति न जाईऐ छुटै सचु कमाइ ॥

 

ਮਾਰਣ ਪਾਹਿ ਹਰਾਮ ਮਹਿ ਹੋਇ ਹਲਾਲੁ ਨ ਜਾਇ ॥

मारण पाहि हराम महि होइ हलालु न जाइ ॥

 

ਨਾਨਕ ਗਲੀ ਕੂੜੀਈ ਕੂੜੋ ਪਲੈ ਪਾਇ ॥੨॥

नानक गली कूड़ीई कूड़ो पलै पाइ ॥२॥

 

What’s another’s by right is like

pork to a Muslim,

beef to a Hindu.

 

The pir or guru

says yes to only those

who won’t feed on carrion.

 

Prattle doesn’t propel you

to heaven. Liberation happens

when the truth is earned.

 

No matter how spiced up,

the forbidden does not

become palatable.

 

Nonsense,

Nanak says,

attracts nonsense.

 

 

7.

The Guru Granth Sahib, p. 1288

 

ਹਰਣਾਂ ਬਾਜਾਂ ਤੈ ਸਿਕਦਾਰਾਂ ਏਨ੍ਹ੍ਹਾ ਪੜ੍ਹ੍ਹਿਆ ਨਾਉ ॥

हरणां बाजां तै सिकदारां एन्हा पड़्हिआ नाउ ॥

 

ਫਾਂਧੀ ਲਗੀ ਜਾਤਿ ਫਹਾਇਨਿ ਅਗੈ ਨਾਹੀ ਥਾਉ ॥

फांधी लगी जाति फहाइनि अगै नाही थाउ ॥

 

ਸੋ ਪੜਿਆ ਸੋ ਪੰਡਿਤੁ ਬੀਨਾ ਜਿਨ੍ਹ੍ਹੀ ਕਮਾਣਾ ਨਾਉ ॥

सो पड़िआ सो पंडितु बीना जिन्ही कमाणा नाउ ॥

 

ਪਹਿਲੋ ਦੇ ਜੜ ਅੰਦਰਿ ਜੰਮੈ ਤਾ ਉਪਰਿ ਹੋਵੈ ਛਾਂਉ ॥

पहिलो दे जड़ अंदरि जमै ता उपरि होवै छांउ ॥

 

ਰਾਜੇ ਸੀਹ ਮੁਕਦਮ ਕੁਤੇ ॥

राजे सीह मुकदम कुते ॥

 

ਜਾਇ ਜਗਾਇਨ੍ਹ੍ਹਿ ਬੈਠੇ ਸੁਤੇ ॥

जाइ जगाइन्हि बैठे सुते ॥

 

ਚਾਕਰ ਨਹਦਾ ਪਾਇਨ੍ਹ੍ਹਿ ਘਾਉ ॥

चाकर नहदा पाइन्हि घाउ ॥

 

ਰਤੁ ਪਿਤੁ ਕੁਤਿਹੋ ਚਟਿ ਜਾਹੁ ॥

रतु पितु कुतिहो चटि जाहु ॥

 

ਜਿਥੈ ਜੀਆਂ ਹੋਸੀ ਸਾਰ ॥

जिथै जीआं होसी सार ॥

 

ਨਕੀਂ ਵਢੀਂ ਲਾਇਤਬਾਰ ॥੨॥

नकीं वढीं लाइतबार ॥२

 

Hawks, deer and officers

are deemed skilled

but they get their own

ensnared and so don’t

 

find room in the next realm.

Only those who’ve

earned enlightenment

are pundits indeed.

 

First the roots go deep.

Only then does

the shade above

spread.

 

Kings are lions,

their ministers dogs.

They wake those

lying in peace.

 

The officials tear

with their nails.

The hounds lick

the spilt blood and guts.

 

But where humans are judged,

there the treacherous

are like those

with a severed nose.

Sarabjeet Garcha is a bilingual poet, editor, translator and publisher. He is the author of four books of poems including A Clock in the Far Past and a collection of poems in Hindi. He has translated many American poets into Hindi, including W.S. Merwin, and many Indian poets into English, including Mangalesh Dabral. He is also the founder and editorial director of Copper Coin, a multilingual publishing enterprise.